زنبور ملکه چیست؟ زندگی و مرگ زنبور ملکه به چه شکل است؟ این زنبور اصلیترین زنبور کندوی عسل محسوب میشود. همانطور که از نام آن مشخص است زنبور ملکه از نوع ماده بوده و زنبورهای کارگر در بیشتر موارد فرزندان این زنبور محسوب میشوند.مگر زنبورهایی که از ملکه قبلی بوده و یا از کندوی دیگر به کندوی موردنظر کوچ کرده باشند.در این مطلب از سایت سیب و عسل درباره خصوصیات ،وضایف و نحوه زندگی و مرگ ملکه زنبور عسل صحبت خواهیم کرد…
تولد زنبور ملکه
زنبور مولد یا ملکه از زمانی که یک لارو است، توسط زنبورهای کارگر و به شکل ویژه و با مادهای به نام ژل رویال تغذیه میشود .در هر کندو باید تنها یک ملکه وجود داشته باشد. البته در موارد خاص میتوان دو ملکه را در کندو مشاهده کرد. در این موارد یا فرایند جایگزینی ملکه ضعیف با ملکه جوان آغازشده و یا درگیری در میان دو ملکه به وجود میاید تا یکی مغلوب و کشته شود.
خصوصیات ظاهری زنبور ملکه
زنبور ملکه به نسبت زنبورهای کارگر و زنبورهای نر جثه و شکم بزرگتر و سر و بالهای کوچکتری دارد. این زنبور نیش نمیزند. مگر در موارد خاص که پای یک مهاجم خارجی در میان باشد. مکانیسم بدنی زنبور تخم گزار یا ملکه برای باروری طراحیشده و مناسب جمعآوری کردن شهد و گرده گل و یا تولید انواع عسل نیست. زنبور ملکه بهغیراز زمان جفتگیری کندو را ترک نمیکند. این زنبور در طول حیات خود تنها از ژل رویال تغذیه میکند.
هر چه ملکه قدرتمندتر باشد، کندو پرجمعیتتر است و میزان تولید عسل هم بالاتر میرود.
همچنین مطالعه کنید: ژل رویال چیست؟خواص ژل رویال
نحوه جفتگیری ملکه
ملکه در طول زندگی خود تنها یکبار جفتگیری میکند. این جفتگیری در اغلب موارد توسط زنبورهای نر غیر از کندوی ملکه صورت میگیرد. زنبور ملکه باکره مسافتی را پرواز کرده تا به محلی که زنبورهای نر در آنجا جمع شدهاند برسد. ملکه زنبور بویی مخصوص را که از غدد فک زنبور (فرومون) ترشح میشود را پخش میکند.
زنبورهای نر این بو را تشخیص داده و بهسوی آن جذب میشوند. فرایند جفت گیری در ارتفاع 10 تا 15 متری از زمین و در حالت پرواز آغاز میشود. زنبور مولد ملکه قابلیت جفتگیری با 15 تا 20 زنبور نر را دارد. تنها قویترین زنبورهای نر شانس جفتگیری با ملکه را دارند.
اسپرمها در بدن ملکه جمعآوریشده و به کندو بازگردانده میشوند. در این زمان است که ملکه باکره به ملکه تخم گزار تبدیل میشود. بعد از 5 روز تا یک هفته ملکه بارور شروع به تخم گزاری میکند. تخمها به لارو و در پی آن به شفیره و درنهایت به زنبور تبدیل میشود.
بسته به نوع زنبور (کارگر، ملکه یا زنبور نر) فرایند تبدیل تخم به زنبور بالغ بین 15 تا 20 روز طول میکشد.
هر چه میزان جمعآوری اسپرم زنبور مادر بیشتر باشد، کیفیت کندو و تعداد زنبورها بیشتر میشود.
ترک کندو ملکه مادر و جایگزینی ملکه جدید
پس از شروع تخم گزاری میزان زنبورهای کندو افزایش میابد. به شکلی که جای کافی برای زنبورها جدید وجود ندارد. در این زمان تغذیه ملکه توسط زنبورهای کارگر متوقفشده و پروش ملکه جدید آغاز میشود. در این زمان ملکه مادر همراه با نیمی از زنبورها کندو را ترک کرده و کندوی جدید ساخته میشود.
وظیفهی ملکه چیست؟
تولیدمثل
اصلیترین وظیفه ملکه مادر تخم گزاری و تولیدمثل است. اوج تخمریزی در فصل تابستان بوده که با نزدیک شدن به فصول سرد سال این تخمریزی کمتر شده و در فصل زمستان بهصورت کامل متوقف میشود. ملکه بر روی حجرههای کندو حرکت کرده و سلولهای خالی و مناسب را برای تخمریزی انتخاب میکند.
هر چه تراکم تخمها بیشتر باشد، نشان از قدرت باروری بیشتر ملکه دارد. این نوع زنبور دو نوع تخم گزاری میکند که یکی تخم بارور است که به زنبور کارگر یا ملکه تبدیلشده و دیگری تخم غیر بارور است که به زنبور نر تبدیل میشود. تولید تخم نر کاملاً کنترلشده است. زیرا تولید بیشازحد زنبور نر، تعادل کندو را به هم میریزد.
ایجاد نظم
وظیفه دوم ملکه زنبور ایجاد نظم در کندو است. زنبور مادر با ترشح بوی حاصل از فرومون، به جمعیت زنبورهای نر و کارگر میفهماند که در کندو حضور دارد. با از بین رفتن این بو زنبورهای کارگر متوجه عدم حضور ملکه مادر در کندو شده و برای پرورش ملکه جدید اقدام میکنند.
زمان مرگ زنبور ملکه
زنبورهای ملکه بین 3 تا 5 سال عمر میکنند. اما پربازدهترین عمر ملکه در 2 سال اول است. زنبور مادر یا به مرگ طبیعی و یا براثر حوادث غیرمترقبه میمیرد. بعد از مرگ ملکه ،زنبورهای کارگر بهترین لارو را برای پرورش ملکه جدید انتخاب کرده و شروع به تغذیه آن میکنند.
بعد از بلوغ، ملکه جوان باید مورد تأیید کندو قرار گیرد. این تأیید بسته به توان باروری و میزان تخمریزی ملکه دارد. اگر ملکه توان باروری ملکه قبلی را نداشته باشد ،توسط زنبورهای کارگر از بین رفته و ملکهی جدید جایگزین میشود.
لینک منبع:
https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%87
https://en.wikipedia.org/wiki/Queen_bee