کندوی عسل چیست؟ در فرهنگ لغات فارسی کندو به معنای ظرف گلی است که در آن غلات و حبوبات ذخیره میشود. اما در نگاه عامیانه کندو بیشتر به خانه زنبورعسل گفته میشود. همه ما تکههایی از کندوی زنبورعسل که به آن موم زنبورعسل گفته میشود را در شیشههای عسل دیدهایم.
کندوی عسل ساختار بسیار منظم و کاملاً مهندسیشدهای دارد. از حجرههای ششگوش ذخیره عسل گرفته تا مخازن مخصوص تغذیه لاروها و زنبور ملکه و قسمتی از کندو که به انبار عسل مشهور است. در ادامه در پایگاه دانش سیب و عسل، درباره ساختار کندو و انواع کندوی عسل بیشتر صحبت خواهیم کرد…
انواع کندوی عسل
کندوهای عسل به دودسته کلی تقسیم میشوند…
1-کندوی عسل طبیعی
در ساخت این نوع کندوها بشر هیچ دخالتی نداشته و به زبان سادهتر کاملاً طبیعی هستند. این کندوها بر روی شاخه یا در داخل شیار تنه درختان، صخرهها سنگی و گلی یا دهانه قارها و توسط زنبورعسل وحشی ساخته میشوند.
این کندوها به نسبت زنبورهای پرورشی حجرههای کوچکتری دارند. عسل و موم بهدستآمده از این نوع کندوها بهترین کیفیت عسل موجود در بازار را داشته و قیمت بالایی هم دارند.
این نوع عسل بیشتر برای خواص درمانی خود مشهور بوده و مورداستفاده قرار میگیرد.
زنبورهای عسل وحشی به نسبت زنبورهای پرورشی جثه کوچکتری دارند.
2-کندوی عسل مصنوعی (دستساز)
این نوع کندوها توسط کندو داران و تولیدکنندگان عسل طراحی و ساخته میشوند. کندوهای مصنوعی اشکال ساخت متفاوتی دارند. ساخت این نوع کندوها بستگی به شرایط اقلیمی و امکانات منطقه دارد. در ادامه انواع کندوی دستساز را معرفی خواهیم کرد…
1-کندوهای استوانهای (باستانی)
این نوع کندوها به شکل استوانههای خوابیده ساخته میشوند که در زمان قدیم و برای اولین بار در مصر باستان ساختهشدهاند. بدنه این کندوها ترکیبی از چوب و نی و گل و حتی مدفوع گاو است. امروزه هنوز هم در مناطقی از قاره آفریقا از این نوع کندوها استفاده میشود.
2-کندوهای مخروطی
این نوع کندو توسط برگ درختان تیز برگ، همانند برگ درخت نخل ساخته میشود. این برگها را به شکل سبد مخروطی بافته و بدنه آن را با گل میپوشانند.
3-کندوهای کاهگلی
این کندوها در بیرون از ورودی خانهها و نزدیک به سقف خانه ساخته میشود.کندوی عسل در سقف خانه (کندوهای کاهگلی) عمر و دوام بسیار بیشتری به نسبت نمونههای استوانهای و مخروطی داشته و شاید چندین سال بهعنوان کندوی عسل خانگی مورداستفاده قرا گیرد.
4-کندوهای خمرهای
این کندوها شبیه به خمره با ابعاد متوسط هستند. در پایین دیواره این کندو ورودی و خروجی زنبورعسل وجود دارد. در پشت این خمرهها خروجی عسل است که امکان برداشت محصول را فراهم میکند.
همچنین مطالعه کنید:روشهای تشخیص عسل طبیعی
5-کندوهای درختی
این نوع کندو به دو شکل طبیعی و مصنوعی ساخته میشود. در نمونه طبیعی بشر دستی در ساخت آن نداشته و زنبور خود حفرهای از تنه درخت را برای کندو سازی انتخاب میکند. اما در نمونه مصنوعی زنبورداران تنه درخت را به شکل دستی خالی کرده و کلونی زنبورعسل را در داخل آن قرار میدهند.
6-کندوهای فلزی (حلبی)
بدنه این کندوها از جنس ورقههای فلزی است. این نوع کندو هنوز هم در برخی مناطق ایران و کشورهای آفریقایی مورداستفاده قرار میگیرد. اما به دلیل استفاده از فلز در کندو، شاید گزینه خوبی برای محل زندگی زنبورعسل نباشد.
7-کندوی عسل مدرن
این نوع کندوها از نوع چوبی و مکعبی شکل هستند. این نوع کندوها که به کندوهای طبقهای هم مشهور هستند، محبوبترین کندو در میان زنبورداران محسوب میشوند. بازدهی بالای کندوی چوبی، سبک بودن و حملونقل آسان، این کندو را به پرکاربردترین کندوی صنعتی تبدیل کرده است.
در این نوع کندو چندین شانه عسل وجود دارد. وجود شانه عسل باعث میشود که زنبوردار تنها شانههای حاوی عسل را برداشت کرده و به قسمتهای دیگر کندو آسیبی نرساند.
ساختار مهندسی کندو
1-سپر محافظتی (بره موم)
دیوار داخلی کندو با مادهای به نام بره موم پوشانده میشود. بره موم ترکیبی از بزاق زنبورعسل و موم و شیره درختان است. این دیواره همانند یک سپر عمل کرده و کندو را در برابر آفات و بیماری حفظ میکند.
ساختار و ترکیبات بره موم با موم کندوی عسل کاملاً متفاوت است.
2-موم
اصلیترین ساختار کندوی عسل همان حجرههای ششضلعی هستند که در اغلب موارد برای جمعآوری و ذخیره عسل مورداستفاده قرار میگیرند.
3-عسل
انواع عسل همان محصول کندو است که برای تغذیه زنبورهای کارگر و برداشت عسل از سوی زنبور دارد مورداستفاده قرار میگیرد.
4-طبقه تحتانی
این طبقه به اتاقک ملکه مشهور است. در این طبقه ملکه و لاروهای زنبورعسل نگهداری و پرستاری میشوند. در برخی از این حجرههای پایینی لاروهای زنبور نگهداری و تغذیه میشوند.
مطالعه بیشتر : زنبور ملکه چیست / خصوصیات و نحوه زندگی زنبور ملکه
5-انبار عسل
طبقات بالایی که به انبار عسل هم مشهور هستند، مخصوص جمعآوری و برداشت عسل میباشند.
لینکهای منبع:
https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%88_(%D8%B9%D8%B3%D9%84)
https://en.wikipedia.org/wiki/Beehive
https://offgridworld.com/the-sun-hive-a-majestically-beautiful-bee-hive-that-could-save-thehoneybees