موم زنبورعسل چیست و چه خواصی دارد؟ موم یکی از تولیدات طبیعی زنبورعسل است که توسط هشت غده تولیدکننده موم در بخش‌های شکمی زنبورهای کارگر تولید میشود. زنبورهای کارگر آن را جمع‌آوری کرده و برای تشکیل سلول‌هایی (حجره) برای نگهداری عسل و محافظت از لارو و شفیره در کندو استفاده می‌کنند.
ازنظر شیمیایی، موم زنبورعسل عمدتاً از استرهای اسیدهای چرب و الکل‌های مختلف تشکیل‌شده است.
موم زنبورعسل از دوران ماقبل تاریخ به‌عنوان اولین پلاستیک، به‌عنوان روان کننده و ضد آب، در ریخته‌گری فلزات و شیشه و یا به‌عنوان جلا دهنده چوب و چرم، ساخت شمع موم، مورداستفاده قرار می‌گرفته است. امروزه موم زنبورعسل در لوازم‌آرایشی یا و به‌عنوان یکی ابزار هنری (نقاشی انکوستیک) مورداستفاده قرار می‌گیرد.
البته مواد استفاده موم زنبورعسل بسیار گسترده‌تر است. در این مطلب از سایت سیب و عسل، موارد استفاده موم زنبورعسل و خواص آن را برسی خواهیم کرد…
خصوصیات ظاهری موم عسل چیست
موم تازه در ابتدای تولید شفاف و بی‌رنگ است، پس از جویدن کدر شده و توسط زنبورهای کارگر کندو با گرده گل مخلوط شده و با ترکیب روغن‌های گرده و بره موم، به‌تدریج زرد یا قهوه‌ای‌رنگ میشود. فلس‌های موم حدود سه میلی‌متر (0.12 اینچ) عرض و 0.1 میلی‌متر (0.0039 اینچ) ضخامت دارند.
زنبورهای کارگر از موم زنبورعسل برای ساختن سلول‌های لانه‌زنبوری استفاده می‌کنند. برای اینکه زنبورهای موم‌ساز بتوانند موم ترشح کنند، دمای محیط کندو باید 33 تا 36 درجه سانتی‌گراد (91 تا 97 درجه فارنهایت) باشد.
یک کیلوگرم (2.2 پوند) موم زنبورعسل برای ذخیره 22 کیلوگرم (49 پوند) عسل کافی است.
تصفیه موم زنبورعسل
رنگ موم زنبورعسل بین سفید تا قهوه‌ای متغیر است. این رنگ اغلب بسته به خلوص، منطقه و نوع شهد گل‌هایی که زنبورها جمع‌آوری می‌کنند، تعیین میشود. موم حاصل از شانه زنبورعسل نسبت به موم لانه زنبورعسل تیره‌تر است. این تیرگی به دلیل ناخالصی‌های موم است. به دلیل وجود نا خاصی نیاز است که موم تصفیه شود.
موم بعد از تصفیه (پاک‌سازی شفیره، پیله، پوست لارو ریخته شده و غیره) یکدست میشود. از ناخالصی‌ها و فضولات باقی‌مانده زنبورعسل ،بره موم و زباله‌های عمومی (زاغه) به دست می‌آید.
همچنین مطالعه کنید: خواص بره موم چیست / توضیحات و لینک خرید
هنگامی‌که زنبورهای عسل که به غذا نیاز دارند، کلاهک عسل را باز می‌کنند، سرپوش‌های برداشته‌شده را رها کرده و به پایین کندو می‌ریزند.
ترکیبات شیمایی موم زنبور
موم زنبور حاصل از مخلوط پیچیده‌ای از 300 ترکیب (هیدروکربن‌ها، اسیدهای چرب آزاد، استرهای اسیدهای چرب و الکل چرب، دی استرها …) است.
هیدروکربن 14%
مونوسترها 35%
دی استرها 14%
تریستر 3%
هیدروکسی مونو استر 4%
هیدروکسی پلی استر 8%
استرهای اسید 1%
پلی استرهای اسیدی 2%
اسیدهای چرب آزاد 12%
الکل های چرب آزاد 1%
ناشناس 6%
خواص موم زنبورعسل چیست
استفاده دارویی از موم عسل به مصر باستان برمی‌گردد. همان‌طور که در پاپیروس ابرس (1550 قبل از میلاد) گزارش‌شده است، موم ماده اصلی در بسیاری از دستورالعمل‌ها برای تهیه پمادها و کرم‌هایی بوده که برای کمک به درمان سوختگی‌ها و زخم‌ها استفاده می‌شده است.
در روم باستان، بسیاری از پزشکان آن زمان از کرمی به نام کرم سرد استفاده می‌کردند که حاوی روغن‌زیتون، موم زنبورعسل و گلاب برای درمان سوختگی، زخم، بریدگی، کبودی و شکستگی بود است.
موم زنبور یکی از اجزای اولین کرم آرایشی بود که توسط جالینوس، پزشک بزرگ یونانی ساخته‌شده است.
1-کاهش کلسترول بالا
استفاده از موم به‌عنوان مکمل مواد خوراکی می‌تواند باعث کنترل و کاهش کلسترول خون شود. کاهش کلسترول در پیشگیری از گرفتگی عروق خونی و کاهش حملات قلبی مآثر است.
2-اثرات موم زنبورعسل در کاهش درد
موم عسل یک ضد درد طبیعی است. موم خوراکی درد حاصل از زخم و ورم معده را کاهش داده و استفاده موضعی آن دردهای مفاصل را بهبود می‌بخشد.این خاصیت در انواع عسل هم مشاهده میشود.
3-درمان عفونتهای قارچی
در زمان قدیم از موم عسل برای درمان انواع عفونتهای قارچی و همچنین التهاب لوزه‌های چرکین استفاده می‌شده است.
مطالعه بیشتر: نوره طبیعی چیست/خواص نوره طبیعی یا واجبی
4-خواص موم زنبورعسل در بهبود درد معده
استفاده از موم عسل در جلوگیری از عفونت و محافظت از معده در برابر زخم‌های ناشی از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مآثر است.
موم در غذاها و نوشیدنی‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
5-استفاده در لوازم‌آرایشی
موم زرد و سفید به‌عنوان غلیظ کننده (سفت کننده) در لوازم‌آرایشی مورداستفاده قرار می‌گیرد. از موم عسل به‌عنوان عطر طبیعی در انواع صابون‌ها و عطرها هم استفاده میشود.
6-مراقبت از پوست
موم عسل به‌عنوان یک سپر طبیعی در برابر عوامل بیرونی و مضر برای پوست عمل کرده و حفظ سلامت پوست صورت را تضمین می‌کند.
7-درخشندگی مواد غذایی
موم عسل خوراکی بوده و در مواد غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این محصول طبیعی در اکثر کشورها و اتحادیه اروپا و با شماره E901 تأیید و شناخته میشود.
موم زنبور به‌عنوان براق‌کننده و جلا دهنده و در بسته‌بندی انواع پنیرهای گران‌قیمت مورداستفاده قرار می‌گیرد.
8-بهبود کبودی التهاب و سوختگی
از موم عسل می‌توان به‌عنوان یک پماد موضعی استفاده کرده و عوارض حاصل از التهابات پوستی و زخم‌های سوختگی را بهبود بخشیده و حتی درمان کرد.
9-موم زنبورعسل و خواص ضد باکتری
موم عسل ضد باکتری بوده و در درمان سرماخوردگی و التهابات گلو مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین در از بین بردن باکتری‌های مضر معده و دستگاه گوارش مآثر است.
10-تسکین درد مفاصل
به گفته بقراط از موم عسل می‌توان برای تسکین درد مفاصل استفاده کرد. از موم می‌توان به‌عنوان یک پماد یا مرهم موضعی برای کاهش دردهای حاصل از رماتیسم و آرتروز استفاده کرد.
لینک‌های منبع:
https://en.wikipedia.org/wiki/Beeswax
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-305/beeswax
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1995764516301407
